Halo maun no alin, bin no feton, oan, inan no aman, manemaluk, ran maluk, kamaradas nebe horas ne'e hanoin ikas ba kotuk iha tinan 35 nia laran ita nia funu maluk husi nasaun bo'ot naran Republik Indonesia hodi ambisaun territorial mai oh forsas oin oin husi tasi, rai no lalehan atu hada'o no sobu ita Povo kik no kiak Maubere nia Nasaun afoin mak ita harí hela, tanba kolonialista portugues fo'o liberdae ba ita povos kolonisados sira bele hili dalan ida nebe ke ita sente katak diak ba hodi serbi ita nia interesse no ita moris loron ba loron hodi diak no buras liu tanba bahinra ita rai nahin rasik ambrik mesak hodi tane ita nia rai ba diak kah a'at ita duni mak kaer rasik ita nia kuda talin nebe ita lalika tauk kah moen tan, tanba hori uluk ita mak moris iha nakukun laran tanba ema sira nebe mai hodi ukun ita Rai no Povo laiha hanoin diak ba ita nia moris maibe sira mak mai hodi lohi, bosok, nauk no susu ita bokor no rai bokor hodi ikus mai hanean tan ita to'o husik ita hela mak hodi kulit no ruhin tantan deit i naroman ba ita laiha liu nune ita moris rabat rai ba beibeik to'o ita hetan naroman atu hodi ukun rasik a'an.
Povo Maubere kik no kiak hodi neon no laran metein ba ita nia oan Asuwain Falintil no Veteranos sira nebe ke sai nudar airin besi asu ba hodi ita hetan ita nia ukun rasik a'an nebe oin loron ema seluk mak morsi hakmatek no hodi goza oin oin oh ita nia Povo Maubere kik no kiak nia kosar ben hodi nia terus no susar to'o hodi nia ran nakfakar ba hodi liberta ita husi nakukun no mukit nebe kolonialistas sira husik hela ba ita to'o oin loron.
Povo Timor Lorosae nia murak laiha tan buat diak liu mak horas ne'e ita hetan dadauk nebe ita bukan hodi moris menikmate oh maibe ita nia mehi ita seidauk hetan lolos tanba ita nia maluk timor oan sira nebe hori uluk fan tiha ita nia Povo no Rai Timor Lorsae nia destinu no nia folin ba ita nia funu maluk Indonesios sira iha tinan tolunulu resin liman nia laran kotuk liu ba ne'e mak oin loron hodi Xanana no Horta nia mahon hamutuk hodi hanoin no plano taktiku no strategiku oin oin hodi buka troka ninia aman kolonialistas sira nia hahalok hodi bosok, lohi, nauk hodi lia funa mida midar hanesan aitan kah rairahun hodi taka ita maubere no bibere nebe sei la'o dadauk iha nakukun laran, pois sira hodi aproveita kesmpatan ida ne'e sira buka explora no hane'an ita oh modus de vida oin oin tuir sira nia planos maquievelikus nebe ke la serbe liu ba hodi hadiha ita Povo kik no kiak Maubere nia moris iha ita nia rai laran rasik. Maibe sira hodi oportunidade ida ne'e, sira buka tun no buka sa'e ba ikus mai sira hodi sira nia objectivu atu hodi susu ita bokor no rai bokor i pior liu tan mak sira mai hane'an nafatin ita to rabat rai husik hela ita hanesan objektu ida ke laiha valor iha ita nia rai doben Timor Lorosae nia laran. Ita nia dignidade no identidade Povo no Kriatura Nain Maromak nia laiha ona iha sira nia oin.
Sira buka tun no buka sa'e atu halo oin sah mak sira bele implementa sira nia planos be hodi bosok, lohi, nauk, hane'an hodi ikus mai atu buka susu ita nia riku soi nafatin iha ita nia rai doben Timor Lorosae nia laran ba ninia familia no grupus mafiosos politikus nia interesses adminstrativos iha sira klasse mafias nauk ten naran Kosa Nostra nebe ke berbasis iha rai Cícilia-Italia. iha Imeprio Euroa neba.
Maibe ita Povo kik no kiak Maubere la'os beik hanesan sira kanta sira nia kantigas iha loron2 hodi sira nia politika befoer nia hodi hamoen deit sira nia a'an du ke sira buka atu lohi tan ita mak laek ona maufeuk oan sira ne'e...
Loron itu fulan Dezembro tinan 1975 ABRI husi RI mai halo invasaun ba ita nia doben Nasun RDTL husi lalehan, rai no tasi hodi kilat oinoin nune mos hodi ro'o funu nia oin oin, aviaun funu nia oin oin, kilat mos oin oin maibe hodi sira nia material beliku sira ne'e sira labe halakun ita Povo Maubere nia determinasaun no konfiksaun politika hodi defende ita nia rai no ita nia Povo ita funu to'o hodi ran nakfakar no ruhin namkari lemo lemo iha ita nia rai Timor Lorosae nia laran tomak mak afoin ita konsegue duni sai sira i oin loron ita buka atu implementa ita politika nebe ke ita aprende iha tinan 25 liman nia laran iha ailaran no foholeten ba hodi ikus mai ita bele implementa ba ita nia Povo nia moris ba loron loron nia, maibe ema seluk mak antesipa uluk hodi manifestasaun oin oin katak sira mesak matenek be sira duni mak bele koalia atu ukun no manda ita konforme sira nia hakarak i ita labele koalia hasorun sira se lae sira hodi polisi UIR no FDTL mai mal trata ita hodi tuku no tebe no mos hodi kroinadas baku ita povo kik no kiak to'o balu liman no ain tuhar nune mos to'o balu mate hodi ulun baku nakles no dala ruma sira ba oho iha fatin subsuabar ba hodi nune opini publik labe hetan sira nia hahalok fasistas, militaristas no ditator sira ne'e...Biar ba sira halo nune ita hotu nune mos dunia tomak hatene momos ona ema nauk ten tantanan deit nebe ke horas ne'e ukun ita i goza garnel oh ita nia riku soi , Minarai no Gás nia folin ba sira nia moris batarata iha ita nia Rai Lulik nia laran to'o oin loron...
Ba sira, ita nia saudosos Asuwain Matebian sira nebe ke horas ne'e ita buka hodi halibur hamutuk sira nia kulit no ruhin iha ita nia rai doben Timor Lorosae nia laran sira sei hare tuir nafatin i sira sei fo'o nafatin malisan ba sira nebe horas ne'e dadauk nega hodi matan momos ita nia Asuwain sira nia susar no terus to'o mate i ikus mai sira sei basa rentos mak ne'e...Nune ita keta tauk ba lekirauk aman sira nebe ke hodi karakter mesak bosok ten, lohi ten no nauk ten tantanan deit mak horas ne'e hala'o sira nia planos a'at iha ita Maubere terus no susar nain nia oin iha ita nia rai doben Timor lorosae nia laran tomak.
Biberes no Mauberes husi Loro sae to'o Lorotoba, husi Tasi mane liu husi Rai klaran to'o Tasi feto. Husi Pulo Jaku liu husi Atauru to'o Oe-kusse Ambeno hodi realidade ida ne'e ita labele toba demais, ita tenke alerta permanente to'o ita bele liberta a'an tebtebes duni. iha ema a'at sira nia ukun okos...
Asuwain Falintil no Veteranos sira, Juventude Bibe no Maubere sira iha ita nia Rai doben Timor Lorosae nia laran tomak loke matan hodi hare'e, se'e tilun hodi rona didiak buat a'at hirak sira neb ke horas ne'e dadauk mosu hela iha ita nia rai laran tomak ne'e...
Honra e Gloria ba ita nia Assuwain Matebian sira nebe ke martir ba revolusaun Povo Maubere nia no mate heroikamente ba hodi liberta ita nia doben nasaun RDTL.
Hakfulak no Haksolok ba imi hotu nebe ke imi nia oan no alin, aman no maun, nahan no oan MTRM hato'o ba imi hotu oh laran luhan no kmanek iha RAMKABIAN tutun...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten